Unikatowe skarby kultury łużyckiej na skalę europejską w depozycie muzeum [FOTO, FILM]

– To najcenniejsze znalezisko na Pomorzu Środkowym, a historia skarbu przypomina scenariusz filmu sensacyjnego – mówił we wtorek (25 lipca) prezydent Piotr Jedliński. W muzeum zaprezentowano 202 zabytkowe przedmioty sprzed 2800 lat.

Ekspozycja dla oczu ciekawskich będzie dostępna dopiero za rok. Zresztą o losie lokalizacji skarbu w Koszalinie lub w Lęborku zadecyduje ostatecznie zachodniopomorski lub pomorski konserwator zabytków. Obecnie toczy się śledztwo. Komenda Powiatowa Policji w Bytowie nakazała, aby w Koszalinie nie były prowadzone żadne prace konserwatorskie. Prokuratura zaś toczy postępowanie w sprawie, a nie przeciwko odkrywcy. W piątek (21 bm.) mężczyzna był przesłuchiwany w charakterze świadka.

Dyrektor Jerzy Buziałkowski ma pretensje do funkcjonariuszy z Komisariatu Policji w Miastku i Komendy Wojewódzkiej Policji (KWP) w Szczecinie, że muzeum nie potraktowali jako partnera w odzyskiwaniu dóbr kultury. Twierdzi, że koszalińska placówka przejęła od znalazcy depozyt wcześniej, zabezpieczyła przedmioty i wstępnie zinwentaryzowała.

– Muzeum dochowało wszelkich procedur – zapewnia dyrektor, który zdziwiony był 17 lipca br. wizytą blisko 10-osobowej grupy mundurowych w trakcie podpisywania protokołu przejęcia.

Dodaje, że wcześniej informował o skarbie z okolic Białego Boru w rozmowie telefonicznej kom. Marka Łuczaka z KWP. Odkrywcę reprezentuje Marek Sochacz, radca prawny z Miastka, który nie udziela żadnych informacji o swym kliencie. Tymczasem z ubiegłotygodniowego komunikatu policji wynika, że w maju br. miasteccy mundurowi otrzymali zawiadomienie Pomorskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków dotyczące wykopania cennych skarbów z wczesnej epoki żelaza. Trop wiódł do mieszkańca Miastka i w czerwcu w jego lokum zabezpieczyli 11 przedmiotów, m.in. naszyjnik, bransolety i zawieszki.

– Mój klient przyszedł po poradę, czy znaleziska to nie jest jedynie bezwartościowy złom – wyjaśnia mecenas Sochacz.

Wstępne oględziny potwierdziły, że to zabytek archeologiczny kultury łużyckiej odkryty w okolicy Białego Boru. 202 przedmioty, głównie ozdoby i elementy stroju, były umieszczone w dużym naczyniu metalowym.

– To unikat na skalę Europy ze względu na jakość i wielkość, bo to zwarta całość, choć w XIX wieku takie zabytki ulegały rozproszeniu – uważa Andrzej Kuczkowski, kierownik Działu Archeologii Muzeum w Koszalinie. – Mógł być przedmiotem kultu zachowanym na ofiarę bogom albo mieć znaczenie materialne dla mieszkańców, którzy w ten sposób ukrywali kosztowności przed wrogami.

Szczegółowe badania pozwolą ustalić więcej szczegółów, o ile znaleziska pozostaną w Koszalinie, bo upomina się o swoje też placówka muzealna w Lęborku, choć odkrywca z Miastka wskazuje na teren województwa zachodniopomorskiego.

– Argument, że „Dama z łasiczką” znajduje się w Krakowie, przecież nie oznacza, że Leonardo Da Vinci właśnie tam obraz namalował – powiedział Jerzy Buziałkowski.

Dyrektor nie podaje, gdzie dokładnie zlokalizowano cenne przedmioty w pobliżu Białego Boru. To ostrożność po odkryciach w Mołtowie (powiat kołobrzeski), gdzie po ogłoszeniu znaleziska cała wieś była przekopana i zniszczony został kurhan. Konieczne były wzmocnione siły ochrony, aby zapewnić właściwą pracę archeologom.
– Mamy prawo prezentować znalezione przedmioty – stwierdził dyrektor Jerzy Buziałkowski (w środku) przed gablotą z unikatowymi depozytami. Obok stoi Marek Sochacz, radca prawny z Miastka, a w tle – Andrzej Kuczkowski, szef działu archeologii muzeum.