Region stoi przed największą w historii szansą rozwoju [ROZMOWA]

Konferencja „Rozwój regionalny z klimatem”, którą zorganizowała Miejska Energetyka Cieplna, Politechnika Koszalińska oraz Polskie Towarzystwo Ekonomiczne Oddział w Koszalinie pokazała, z jak wieloma wyzwaniami przyjdzie się nam zmierzyć w najbliższych latach. Musimy bowiem pogodzić walkę ze skutkami globalnego ocieplenia z transformacją energetyczną, która w obliczu obecnego kryzysu stała się koniecznością, a nie tylko jedną z możliwości.

O sprawach i problemach poruszanych podczas konferencji oraz w codziennej praktyce firm i instytucji rozmawiamy z dr. Adamem Wyszomirskim, członkiem zarządu Miejskiej Energetyki Cieplnej w Koszalinie oraz Doradcą Prezydenta Koszalina ds. klimatu i nowoczesnej gospodarki.

– Skąd pomysł i potrzeba takiej konferencji? Jakie są jej efekty?
– Takie spotkania to przede wszystkim okazja do zebrania w jednym miejscu i czasie wszystkich zainteresowanych określonymi działaniami, w tym wypadku związanymi z transformacją energetyczną regionu i jego dynamicznym rozwojem. Mogliśmy się przekonać, jak wiele inicjatyw realizowanych jest w samorządach, firmach i instytucjach, z czego z kolei wynika możliwość skorzystania z doświadczeń innych. Na konferencji byli też przedstawiciele rządowej administracji i instytucji, którzy wskazywali strategiczne kierunki rozwoju regionu oraz szanse uzyskania dofinansowania na regionalne przedsięwzięcia. Ogromną rolę ma tu również Politechnika Koszalińska, której Rektor Prof. Danuta Zawadzka podkreśliła zamiar uczestniczenia uczelni we wszelkich przedsięwzięciach oraz uruchamiania nowych kierunków kształcenia. Można więc powiedzieć, że konferencja była zalążkiem tego wszystkiego, co w niedalekiej przyszłości wydarzy się w naszym regionie.

– Proszę więc zdradzić, co to takiego będzie.
– Jestem przekonany, że Koszalin i region stoją u progu swojej największej szansy na rozwój. Przez dziesięciolecia region koszaliński był traktowany jako peryferyjny. Teraz, wraz z budową dwóch ekspresowych tras wschód – zachód i północ – południe, a w przyszłości może i szybkiej kolei, zyska niebywałe możliwości komunikacyjne. Dla rozwoju ważny jest nie tylko ruch turystyczny, ale przede wszystkim związany z inwestycjami, które będą realizowane w pobliżu przecięcia dróg S6 i S11, zlokalizowanego tuż pod Koszalinem. Te inwestycje będą powstawać, bo tak się dzieje na całym świecie. I na takie przedsięwzięcia znajdą się pieniądze, o czym świadczy chociażby dofinansowanie w wysokości 100 mln zł, które Koszalin uzyskał na potrzeby przygotowania nowych terenów w strefie ekonomicznej. Pozostałe samorządy tym łatwiej uzyskają dofinansowanie na rozwój dróg lokalnych, bo nimi będzie można dojechać do głównych tras. Tak to właśnie działa: duże inwestycje infrastrukturalne są kołem zamachowym rozwoju regionu.

– No dobrze, ale co mogą zdziałać samorządy w regionie?
– To wszystko, o czym mówili ich przedstawiciele podczas konferencji. To samorządy bardzo aktywnie, odważnie i świadomie inwestują w przyszłość, w ekologiczne technologie i w rozwój lokalnej, energooszczędnej infrastruktury, żeby tylko wspomnieć o niskoemisyjnym transporcie miejskim, energooszczędnym oświetleniu ulic, likwidacji niskiej emisji, odpowiedzialnej za zanieczyszczenie powietrza. Jednocześnie to samorządy są konstruktywnymi krytykami obowiązujących rozwiązań prawnych, bo to one w praktyce je stosują i dają sygnały, co ewentualnie jest warte poprawy. To one wreszcie współpracują z przedsiębiorcami, dbając o jak najlepsze warunki do prowadzenia biznesów. Bez przesady można więc powiedzieć, że samorządy są kluczowe dla rozwoju regionu.

– Jaka w takim razie jest więc rola Politechniki Koszalińskiej?
– Najważniejsza, jeśli chodzi o kształcenie przyszłych fachowców. I to różnych branż, bo proszę zauważyć, że Politechnika już dawno przestała być uczelnią wyłącznie techniczną. Prowadzi również specjalności humanistyczne, a także artystyczne. Można więc powiedzieć, że zapewnia możliwość wszechstronnego kształcenia. Najnowsze zamierzenia władz uczelni dotyczą potrzeby kształcenia specjalistów dla szeroko pojętej energetyki – w tym cieplnej, która będzie się w najbliższych latach dynamicznie zmieniać. Jeśli do tego dodamy szereg prac naukowych i koncepcyjnych, wdrożeniowych, które Politechnika prowadzi, otrzymamy platformę współpracy z firmami technologicznymi, które będą korzystać z pomysłów, powstałych na uczelni. Na takiej zasadzie z Politechniką współdziała Miejska Energetyka Cieplna, która jest naturalnym miejscem pracy dla absolwentów, ale i miejscem, gdzie kadra naukowa może w praktyce przetestować różnorakie rozwiązania informatyczne i technologiczne. Nie wyobrażam sobie zresztą, byśmy nie współpracowali z Politechniką w sytuacji, gdy jesteśmy tuż przed wielkimi inwestycjami w nowe technologie energetyczne. Do ich przeprowadzenia, a potem obsługi tych urządzeń, będziemy przecież potrzebowali doskonale przygotowanych fachowców, obeznanych z najnowszymi rozwiązaniami.

– W takim razie proszę powiedzieć, co planuje MEC.
– Prezydent Piotr Jedliński wyznaczył nam bardzo czytelną drogę odejścia od węgla przed 2030r. MEC składa właśnie wniosek o dofinansowanie do budowy kogeneracji gazowej, realizując tym samym plany odejścia od węgla. Planujemy też przebudować kolejne kotły węglowe na gazowe, wzorem pierwszego już tak przebudowanego kotła, który zasilany jest teraz gazem. Konwersja okazała się bardzo dobrym i ekonomicznym sposobem na wykorzystanie istniejących źródeł – czyli kotłów węglowych – w procesie odchodzenia od węgla. Wspomniana kogeneracja gazowa, pozwalająca na produkowanie bez strat energii cieplnej i elektrycznej, to kolejny etap tego procesu. Traktujemy efektywność energetyczną jako cel najważniejszy. Do tego pracujemy nad inteligentną siecią ciepłowniczą, ze stratami nie większymi niż 10 procent.
W porozumieniu z Koszalińskim Towarzystwem Budownictwa Społecznego testujemy zastosowanie instalacji fotowoltaicznej do podgrzewania ciepłej wody w budynku wielorodzinnym. W planach jest budowa kotłów biomasowych, farmy fotowoltaicznej, akumulatora ciepła. MEC analizuje też możliwość wykorzystania wielkoskalowych pomp ciepła oraz pozyskiwania ciepła odpadowego od działających w Koszalinie firm i instytucji. Pracujemy nad różnymi projektami, m.in. wykorzystaniem biometanu. Trzeba zaznaczyć, że jest jedna wielka zaleta biometanu w stosunku do biogazu. Biogazownia jest świetnym przykładem gospodarki obiegu zamkniętego. Odpady organiczne z miast mogą trafiać do biometanowni, z czego powstaje biometan oraz zielone CO2, na które zapotrzebowanie będzie coraz większe. Powstaje też poferment będący naturalnym nawozem. Jest obecnie traktowany jako odpad.
Nie można też tu nie wspomnieć o wykorzystaniu ciepła z zakładu termicznego przetwarzania odpadów, który będzie budować Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej, na co spółka zyskała 200 mln zł dofinansowania. Mnóstwo pracy przed nami, aby firma – spółka MEC – sprostała wymaganiom współczesności, ale jestem przekonany, że ze wszystkim sobie poradzimy.

Fot. : – Musimy stworzyć w regionie warunki współpracy między samorządami, instytucjami rządowymi, przedsiębiorcami, uczelniami i mieszkańcami – mówi dr Adam Wyszomirski, członek zarządu Miejskiej Energetyki Cieplnej  dostawcy ciepła systemowego w Koszalinie oraz Doradca Prezydenta Koszalina ds. klimatu i nowoczesnej gospodarki.

Rozwój regionalny z klimatem
Wśród prelegentów konferencji byli m.in. Piotr Jedliński, prezydent Koszalina, Danuta Zawadzka, rektor Politechniki, Paweł Szefernaker, sekretarz stanu w MWSiA, Marek Subocz, szef Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, Robert Mania, prezes MEC Koszalin, Agnieszka Jeziorska, prezes ENGIE EC Słupsk, Tomasz Uciński, szef Przedsiębiorstwa Gospodarki Komunalnej w Koszalinie, burmistrzowie i wójtowie z regionu oraz szefowie lokalnych samorządowych spółek. Dyskutowano o wyzwaniach, związanych z nieuchronnym odchodzeniem od węgla i pozostałych paliw kopalnych, ale i o zagrożeniach, również ekonomicznych, jakie ten proces niesie ze sobą. Omówiono osiągnięcia i zamierzenia samorządów, oraz o trwających i przyszłych wielkich inwestycjach infrastrukturalnych, które mają być kolejnym bodźcem do dalszego rozwoju Koszalina i regionu.