„Świadczymy usługi w zakresie unijnego pośrednictwa pracy” [ROZMOWA]

Rozmawiamy z Katarzyną Burdzińską – doradcą EURES z koszalińskiej filii Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Szczecinie.

Co to takiego jest sieć EURES i czym się zajmuje?

EURES to skrót od European Employment Services oznaczający Europejskie Służby Zatrudnienia. Sieć została powołana przez Komisję Europejską. Tworzą ją urzędy pracy wszystkich państw członkowskich. Chodzi o wspieranie mobilności pracowników na europejskim rynku pracy. Świadczymy usługi w zakresie unijnego pośrednictwa pracy i informowania o warunkach życia i pracy za granicą.

Z czym można się zgłaszać do doradcy EURES?

Można uzyskać informacje na temat zatrudnienia, staży i praktyk zawodowych za granicą. Mamy też wiedzę o ukierunkowanych programach mobilności zawodowej. Pomagają one znaleźć pracę w innych krajach  i wykorzystują unijne wsparcie finansowe. To na przykład „Twoja pierwsza praca z EURES” – czyli program skierowany do młodzieży. Pomagamy również pracodawcom, którzy chcą prowadzić rekrutację pracowników z innego państwa członkowskiego. Doradcy EURES świadczą spersonalizowane usługi wszystkim pracodawcom, mającym szczególne potrzeby rekrutacyjne. Oferujemy wsparcie na każdym etapie rekrutacji, w tym w zaplanowaniu strategii rekrutacyjnej, redagowaniu i rozpowszechnianiu ofert pracy za granicą oraz w zebraniu zgłoszeń kandydatów i dokonaniu wstępnej selekcji CV. Wszystkie usługi sieci EURES są bezpłatne.

Co trzeba zrobić by wyjechać za granicę do pracy?

Pierwszym krokiem powinno być zapoznanie się z aktualnymi ofertami pracy, które są dostępne na Europejskim Portalu Mobilności Zawodowej – www.eures.europa.eu. Portal daje również możliwość zarejestrowania swojego profilu zawodowego w europejskiej bazie CV. Na wybraną ofertę możemy odpowiedzieć bezpośrednio pracodawcy lub doradcy EURES w danym kraju. Przed zgłoszeniem się warto upewnić się, że oferowane warunki zatrudniania faktycznie są dla nas korzystne.

Ile ofert pracy jest obecnie dostępnych? Gdzie jeszcze możemy ich szukać?

Na Europejskim Portalu Mobilności Zawodowej w tej chwili można znaleźć ponad 3,5 miliona ofert. To największa wyszukiwarka propozycji zatrudnienia w Europie. Zbiera wszystkie oferty z urzędów pracy wszystkich państw członkowskich. W Polsce oferty EURES są dodatkowo upowszechniane poprzez Centralną Bazę Ofert Pracy – www.oferty.praca.gov.pl.

Z jaką najbardziej nietypową ofertą pracy miałaś do czynienia? Czy często trafiają się jakieś perełki?

Zajmuję się europejskim pośrednictwem pracy od 17 lat. Miałam więc do czynienia z wieloma interesującymi ofertami. Ciekawe były te z dalekiej północy – z wioski Świętego Mikołaja w Laponii. Do wyboru były zarówno magiczne stanowiska takie jak elfy i zupełnie zwyczajne posady. Pracodawca oczekiwał, iż elfy będą energicznymi, towarzyskimi, pozytywnymi osobami. Mikołaj poszukiwał też przewodników, kierowców skuterów śnieżnych, recepcjonistów, kucharzy i kelnerów. Nietypowa była również rekrutacja prowadzona dla wiodącego producenta procesorów komputerowych. Poszukiwał on techników produkcji, którzy mieli za zadanie wykonywać swoje obowiązki w pomieszczeniu typu „clean room”. W takim miejcu liczba cząsteczek i drobnoustrojów znajdujących się w powietrzu, a także wilgotność, temperatura, ciśnienie czy elektrostatyczność są pod ścisłą kontrolą. Pracownicy natomiast muszą być ubrani w odpowiednie kombinezony i hełmy, przypominające te z filmów Since Fiction.

Czy na pojawiające się oferty są chętni? Które cieszą się największą popularnością?

Prawdziwy boom na pracę za granicą miał miejsce w latach 2004-2008. Później sytuacja ustabilizowała się. Obecnie zainteresowanie podjęciem pracy za granicą utrzymuje się na zbliżonym poziomie od lat.  Największą popularnością cieszą się stanowiska, które nie wymagają specjalistycznego wykształcenia ani znajomości języka obcego, a oferowane wynagrodzenie jest wysokie. Zdarzają się one jednak rzadko. Najpopularniejsze kierunki migracji mobilnych pracowników z Polski to sąsiednie Niemcy oraz kraje skandynawskie, a także Wielka Brytania, Irlandia i Holandia. Często zdarza się, że emigracja trwa wiele lat lub jest na stałe.

W jaki sposób oferty z sieci EURES są weryfikowane? Czy zdarzają się próby oszustw i nadużyć? 

Oferty EURES są weryfikowane w kraju pracodawcy na etapie ich składania. Nie ma możliwości, aby pracodawca lub agencja pośrednictwa pracy dodała do bazy EURES ofertę bez pośrednictwa urzędu. Decydując się na pracę za granicą musimy przede wszystkim kierować się zdrowym rozsądkiem. Handel ludźmi to bez wątpienia bardzo poważny problem i niestety zjawisko to istnieje. Sprawdzona oferta pracy to jedno, ale jest też kilka ważnych zasad bezpieczeństwa, których należy bezwzględnie przestrzegać. Trzeba podać dokładne dane miejsca swojego pobytu rodzinie lub znajomym i umówić się na regularny kontakt. Nie wolno oddawać nikomu swoich dokumentów, paszportu i telefonu. Idealnie byłoby znać język kraju, w którym będziemy pracować, a co najmniej umieć się porozumieć po angielsku. Musimy bowiem rozumieć umowę, którą podpisujemy. W przypadku problemów nie wahajmy się powiadomić policję.

Czy pandemia mocno ograniczyła swobodę przepływu pracowników? Jak funkcjonowała sieć EURES w czasie lockdownów?

Pomimo nowych wyzwań, mobilność zawodowa jest nadal jednym z filarów Unii Europejskiej. W celu ochrony pracowników w ramach sieci EURES udzielane są szczegółowe informacje na temat restrykcji i przepisów bezpieczeństwa w miejscu pracy w każdym z krajów europejskich. Z uwagi na trwającą epidemię w ofertach pracy pojawiają się dodatkowe informacje dotyczące ewentualnych wymagań pracodawcy oraz warunków wjazdu na terytorium państwa członkowskiego w którym ma nastąpić zatrudnienie. Zalecam ostrożność przy podejmowaniu decyzji o wyjeździe do pracy za granicą i zwracanie uwagi na dodatkowe informacje jakie pojawią się w ofertach pracy.

Obecnie sieć EURES organizuje kampanię informacyjną na temat pracy sezonowej. Na co chcecie uczulić pracodawców i pracowników?

Europejski Urząd ds. Pracy wraz z siecią EURES prowadzi kampanię na temat bezpieczeństwa pracy sezonowej. Jej celem jest podniesienie świadomości pracowników sezonowych na temat ich praw, obowiązków i usług doradczych. Pracownicy sezonowi mają szereg praw. Tymczasowy charakter ich pracy powoduje jednak, że są bardziej narażeni na niepewne warunki życia i pracy. Pandemia COVID-19 jeszcze pogorszyła tę sytuację. Chcemy więc rozpowszechniać informacje na temat sprawiedliwych i bezpiecznych warunków pracy sezonowej. W ramach kampanii na stronie internetowej www.eures.praca.gov.pl w zakładce „Prawa przez cały rok” publikowane są praktyczne informacje skierowane do pracowników sezonowych.

Czy praca sezonowa nadal jest popularna?

To powszechny sposób na podreperowanie budżetu, zwłaszcza wśród młodych ludzi takich jak studenci, choć nie tylko. Polski EURES współpracuje z EURES w Holandii w celu przyjmowania ofert jedynie od pracodawców zrzeszonych w specjalistycznych organizacjach. Gwarantuje to dobry standard warunków pracy. Wszystkie oferty pracy, w tym sezonowej można znaleźć na stronie: www.oferty.praca.gov.pl. Każda zawiera szczegółowe informacje na temat warunków zatrudnienia i pensji. Na przykład wynagrodzenie pracownika do zbioru czerwonej porzeczki wynosi od 10,34 Euro na godzinę brutto. Okres pracy jest uzależniony od warunków pogodowych, ilości owoców  oraz liczby pracowników. Średnio pracuje się około 9 godzin dziennie.