„Teraz jest to nowe wyzwanie – oszczędzajmy paliwa kopalne”

Rozmawiamy z Tomaszem Ucińskim, Prezesem Zarządu Przedsiębiorstwa Gospodarki Komunalnej w Koszalinie i jednocześnie wieloletnim prezesem Krajowej Izby Gospodarki Odpadami w Warszawie

Panie Prezesie, 30 lat KFDZOM. W wielkim skrócie jak to się zaczęło?
Zaczęło się od inicjatywy Wojciecha Janki, dyrektora Zakładu Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Zielonej Górze, inżyniera ochrony środowiska, ale równocześnie doświadczonego urzędnika, który miał całościowy ogląd na system samorządowy gospodarki odpadami i jego potrzeby. Wojtek Janka zaszczepił wśród braci samorządowej i nie tylko, ideę i potrzebę stworzenia takiej organizacji – stowarzyszenia pod nazwą Krajowe Forum Dyrektorów Zakładów Oczyszczania Miast, które miało zająć się promocją i wdrażaniem rozwiązań w gospodarce odpadami, selektywną zbiórką odpadów i ich zagospodarowaniem, wymianą doświadczeń w tej branży. Spotkanie założycielskie odbyło się w Raculi pod Zieloną Górą. W 1992 roku powstał zarząd, którego w pierwszej kadencji byłem członkiem.

30 lat Forum co dzięki Waszej działalności udało się wprowadzić w Polsce?
Forum odgrywa dużą rolę edukacyjną. Zorganizowano wiele wyjazdów do szeregu instalacji w krajach europejskich, nawet poza Europą m.in. w Japonii. Wszędzie tam poznawaliśmy jak wygląda gospodarka odpadami, selektywna zbiórka oraz ich finansowanie. Dzięki temu udało się przenieść wzorce do Polski. Powstały m.in. nowoczesne zakłady segregacji odpadów, a wcześniej składowiska uszczelnione z recyrkulacją odcieków. Działalność Forum i wymiana doświadczeń miała wpływ na powstanie wielu nowoczesnych instalacji. W oparciu o doświadczenia koleżanek i kolegów staramy się na przykład, aby w Koszalinie powstał Zakład Termicznego Przekształcania Odpadów. Unia chce odejść od spalania i przekształcania w ogóle paliw kopalnych w energię. Natomiast życie i trudne sytuacje, nawet międzynarodowe weryfikują nasze podejście. Sytuacja jest dynamiczna.

30 lat za nami, kolejne 30 przed nami. Jaki jest najważniejszy cel?
To przede wszystkim wykorzystanie odpadów w sposób racjonalny, bo odpady tzw. zmieszane nie powinny zawierać różnego rodzaju opakowań z tworzyw sztucznych, szkła, makulatury, metali. Ważne jest oszczędzanie pierwotnych surowców, jakim jest ropa naftowa, czyli nacisk na recykling. Gospodarka w obiegu zamkniętym, czyli, tak jakby w nieskończoność wykorzystujemy każdy produkt po przetworzeniu. To wyzwanie jak najmniejszej ilości odpadów zmieszanych, a jak największej wysegregowanych odpadów surowcowych, które potem poddane recyklingowi będą miały kolejne życia. Czy w formie opakowań, czy w formie innych produktów przydatnych w ociepleniu budynku, czy nawet w produkcji odzieży. To jest wyzwanie dla biznesu, a dla samorządu, to jest sprostanie organizacyjne. Jednym z ważniejszych celów jest zamienienie odpadów na ciepło systemowe np. na potrzeby lokalnej społeczności. Jest to duże wyzwanie, zwłaszcza przy rosnących cenach.

Czas na życzenia
Życzę wszystkim zwłaszcza Prezesowi Wojciechowi Jance oczywiście zdrowia. Wszystkim członkom Krajowego Forum sukcesów na niwie samorządowej realizacji polityki lokalnej. Życzę też, żeby polityka czy przepisy krajowe były wdrażane relatywnie szybko w stosunku do dyrektyw unijnych, które uchwaliliśmy. Życzę też elastyczności związanej z dynamicznie zmieniająca się sytuacją na rynku. Życzę także, żeby nasza branża była cały czas słuchana przez decydentów, czyli polityków, którzy decydują o realizacji tych przepisów już w konkretnych zapisach ustawowych, czy rozporządzeniach.

Doniosły jubileusz XXX lecia istnienia i działalności Krajowego Forum Dyrektorów Zakładów Oczyszczania Miast to szczególna okazja do podsumowań ale przede wszystkim podziękowań za trzy dekady zmian w polskiej gospodarce komunalnej, która dzięki szefom sektora komunalnego w miastach i gminach przeszła całkowitą metamorfozę od planowej gospodarki do rynku, który zmienił niemal wszystko.
Począwszy od pierwszego założycielskiego spotkania Forum było i jest miejscem twórczych i innowacyjnych zmian organizacyjno-prawnych oraz technologicznych, które kształtują dalsze funkcjonowanie całej branży, mają niebagatelny wpływ na jej rozwój i dostosowywanie do nowoczesnych europejskich wyzwań.
Wielka w tym zasługa długoletniego prezesa Forum pana Wojciecha Janki, szeregu koleżanek i kolegów dyrektorów współpracujących z samorządami i organizacjami branżowymi. Jestem dumny, że jest wśród nich pan Tomasz Uciński, dyrektor wzorcowego Przedsiębiorstwa Gospodarki Komunalnej w Koszalinie a także długoletni prezes Krajowej Izby Gospodarki Odpadami w Warszawie.
Z okazji jubileuszu chciałbym serdecznie pogratulować i podziękować całemu Zarządowi Forum, wszystkim jego uczestnikom, którzy na przestrzeni 30 lat mieli wpływ na jego działalność i stały rozwój.

Piotr Jedliński
Prezydent Koszalina